Επαγγελματική Αποκατάσταση - Απασχόληση
Η θέση της σελίδας είναι:
Μπερνιδάκη-Άλντους » Αναπηρία και Βουλή των Ελλήνων » Θέσεις της κα Ελ. Μπερνιδάκη-Άλντους, Προέδρου "Διακομματικής Επιτροπής για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που απασχολούν τα Άτομα με Αναπηρίες" κατά τις συνεδριάσεις της Επιτροπής
ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΙΑ' - ΣΥΝΟΔΟΣ B'
ΔΙΑΚΟΜΜΑΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ,
ΠΟΥ ΑΠΑΣΧΟΛΟΥΝ ΤΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ
16 Μαρτίου 2006
Θέματα ημερήσιας διάταξης: Επαγγελματική Αποκατάσταση - Απασχόληση
ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΜΠΕΡΝΙΔΑΚΗ – ΑΛΝΤΟΥΣ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, να ξεκινήσουμε με την εισήγηση, που έχει γραφεί από τον κ. Λεβέντη και την κυρία Περλεπέ- Σηφουνάκη, για την απασχόληση των ατόμων με αναπηρία. Είναι ένα πολύ σοβαρό θέμα, με το οποίο ασχοληθήκαμε όλο αυτό τον καιρό.
ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΜΠΕΡΝΙΔΑΚΗ - ΑΛΝΤΟΥΣ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Κύριοι συνάδελφοι, πιστεύω ότι θα μπορούσαμε να πούμε πολλά γι’ αυτό το θέμα. Στη συνέχεια και αφού δώσω το λόγο στους συναδέλφους κ.κ. Τσαντούλα και Καρύδη, θα προβώ σε κάποιες συμπερασματικές παρατηρήσεις.
ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΜΠΕΡΝΙΔΑΚΗ - ΑΛΝΤΟΥΣ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Κύριοι συνάδελφοι, όλοι αναγνωρίζουμε το εμπόδιο, που είναι η προκατάληψη, δηλαδή, που, εκ των προτέρων, θεωρεί κάποιος ότι ένα άτομο με αναπηρία δεν μπορεί να κάνει κάτι ή είναι εντελώς άχρηστο ή οτιδήποτε άλλο νομίζει. Έχει τόσο πολύ επικρατήσει στην ελληνική κοινωνία η αντίληψη ότι «ανάπηρος ίσον άχρηστος ίσον ανίκανος προς εργασία», που κυριολεκτικά στα νομοθετήματα του Κράτους η αναφορά στην αναπηρία, μέχρι αυτή τη στιγμή - γιατί η λέξη «αναπηρία» σαν όρος προσετέθη πρόσφατα - εθεωρείτο ως «άτομο ανίκανο για κάθε εργασία».
Από το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά, αναγνωριζόταν η ιδιότητα του πολυτέκνου, από τότε μπορούσαν να δώσουν πιστοποιητικά για φοροαπαλλαγές από αυτοκίνητα, μόνο τότε έπρεπε το άτομο με αναπηρία να δεχθεί το πιστοποιητικό, που έγραφε: «ναι, το άτομο αυτό είναι ανίκανο για κάθε εργασία», αντί να λέει τι ακριβώς αναπηρία και σε τι ποσοστό είχε. Αυτό το έχω αντιμετωπίσει και προσωπικά, πολλοί από εμάς το έχουμε αρνηθεί να το δεχθούμε σαν όρο και, για πρώτη φορά, στη χθεσινή συνεδρίαση της Βουλής, τουλάχιστον όσο γνωρίζω, με το νομοσχέδιο για τη στήριξη της οικογένειας έχει υιοθετηθεί πλέον ο όρος «άτομο με αναπηρία, πολίτης με αναπηρία», αντί του όρου «ανίκανος για κάθε εργασία». Αυτό είναι ένα σημαντικό βήμα, που δείχνει ότι μερικοί έχουμε πείσει την Πολιτεία ότι οι λέξεις «αναπηρία» και «ανάπηρος» δεν είναι συνώνυμες της ανικανότητας.
Η κ. Καρύδη έχει το λόγο.
ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΜΠΕΡΝΙΔΑΚΗ - ΑΛΝΤΟΥΣ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Ευχαριστούμε. Θα ήθελα να ρωτήσω ρητορικά, εάν εγκρίνουμε και αποδεχόμαστε την εισήγηση, όπως έχει παρουσιαστεί στην Επιτροπή μας. Βεβαίως οι εισηγητές έχουν το δικαίωμα να προσθέσουν ή να διορθώσουν ό,τι νομίζουν και κατόπιν των παρατηρήσεων μας, όπως όλες οι εισηγήσεις, θα επανέλθουν στην Επιτροπή συνολικά για την τελική τους ενσωμάτωση στην έκθεση μας. Ακούω ότι όλοι συμφωνούμε ομοφώνως και ότι η εισήγηση έχει γίνει αποδεκτή πανηγυρικά. Μέχρι να ξαναδούμε τις εισηγήσεις, να ενημερώσω ότι η Επιτροπή μας θα συνεδριάσει πάλι την επόμενη Τετάρτη για το θέμα της υγείας και αμέσως μετά έχουμε άλλη μία συνεδρίαση. Γι' αυτό όσοι έχουμε παρουσιάσει ήδη τις εισηγήσεις μας, πρέπει να κάνουμε όποια προσθήκη ή αλλαγή θέλουμε, γιατί πρέπει να επανέλθουν για να τις ενσωματώσουμε στο τελικό σώμα της έκθεσης.
ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΜΠΕΡΝΙΔΑΚΗ - ΑΛΝΤΟΥΣ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Για να μην το αφήσουμε αυτό να αιωρείται, η ψηφοφορία αυτή τη στιγμή έχει την έννοια ότι αποδεχόμαστε την εισήγηση επί της αρχής και όπως παρουσιάστηκε. Η επίσημη ψηφοφορία για την έκθεση θα γίνει σε συνεδρίαση που θα ακολουθήσει όλων των εισηγήσεων. Εάν υπάρχει κάποιος, που έχει αντίρρηση να αποδεχτεί την εισήγηση, είναι ελεύθερος να το πει. Πάντως, ακολουθούμε πλήρως τη διαδικασία που προβλέπει ο κανονισμός και το ίδιο θα κάνουμε μέχρι την αποδοχή της τελικής έκθεσης. Μπορείτε να συνεχίσετε.
ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΜΠΕΡΝΙΔΑΚΗ - ΑΛΝΤΟΥΣ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Μπορείτε να μου πείτε ποια διαδικασία προτείνετε εσείς;
ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΜΠΕΡΝΙΔΑΚΗ - ΑΛΝΤΟΥΣ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Το θέμα της διαδικασίας είναι σοβαρό. Δεν μπορούμε να προχωρήσουμε σε περεταίρω παρατηρήσεις αν δεν το λύσουμε.
ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΜΠΕΡΝΙΔΑΚΗ - ΑΛΝΤΟΥΣ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Δεν θα δεχτώ υπόδειξη στο πως θα απαντάω και πως θα παρεμβαίνω στην επιτροπή. Αν έχετε συγκεκριμένη πρόταση επί της διαδικασίας, μπορείτε να την πείτε.
ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΜΠΕΡΝΙΔΑΚΗ - ΑΛΝΤΟΥΣ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Όλοι είμαστε και σε άλλες επιτροπές και ξέρουμε πώς λειτουργούν. Δεν μου χρειάζεται η υπόδειξη σας στο πώς πρέπει να συνεχίσουμε. Σέβομαι την άποψη σας και ευχαριστώ πολύ. Συνεχίστε επί του θέματος.
ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΜΠΕΡΝΙΔΑΚΗ - ΑΛΝΤΟΥΣ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Με συγχωρείτε μία στιγμή, αλλά είπατε κάτι που δεν αποδέχομαι, ότι δεν σας επιτρέπω να εκφράσετε την άποψη σας. Το αντίθετο συμβαίνει. Κανένας σ' αυτή την επιτροπή δεν έχει διακοπεί ποτέ και δεν έχει εμποδιστεί να εκφράσει την άποψη του. Η άποψη σας επί της διαδικασίας είναι σεβαστή, αλλά δεν είναι αποδεκτή. Ευχαριστώ πολύ, συνεχίστε.
ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΜΠΕΡΝΙΔΑΚΗ - ΑΛΝΤΟΥΣ (Πρόεδρος της Επιτροπής): Σ' αυτό το σημείο θα διακόψουμε με ένα λεπτό σιγής, στη μνήμη της απώλειας του Γεωργίου Ράλλη, του μεγάλου αυτού ανδρός που πρόσφερε τόσα στην πατρίδα μας και κυρίως στον εκπαιδευτικό τομέα.
Στο σημείο αυτό τηρείται ενός λεπτού σιγή στη μνήμη του αποθανόντος.
Διαπιστώνω ότι προκύπτει το θέμα της αγωνίας να γίνουν τα πράγματα γρήγορα και να κάνει πράγματα ή Επιτροπή μας. Δεν χρειάζεται να επαναλάβουμε ότι ή Επιτροπή μας έχει το ρόλο που έχει, κινείται στο πλαίσιο που της αναλογεί και δε νομίζω πως είναι ανάγκη να υπογραμμίσουμε το διακομματικό χαρακτήρα της Επιτροπής μας.
Ανεξάρτητα από οποιαδήποτε ιδεολογικοπολιτική τοποθέτηση προέρχεται ο καθένας δεν αγωνιά λιγότερο, εάν έχει την ελάχιστη επίγνωση της πραγματικότητας και ευαισθησία, για αυτά τα ζητήματα που αφορούν τον καθένα χωριστά από εμάς.
Ο καθένας θα μπορούσε να είναι στη θέση ενός αναπήρου πολίτη ή ένα μέλος της οικογένειας του. Το θέμα δεν είναι, εάν θέλουμε να λυθούν τα προβλήματα, αλλά, εάν μέσα στην πραγματικότητα της ελληνικής κοινωνίας έχουν σημειωθεί πρόοδοι, πόσο έχουμε καθυστερήσει και τι μπορούμε να κάνουμε τώρα για να βελτιωθεί η κατάσταση.
Όσον αφορά τις διάφορες πολιτικές ιδεολογίες, άλλοι πιστεύουν ότι η κοινωνική πολιτική μπορεί να εφαρμοστεί μόνον σε ένα κομουνιστικό καθεστώς, άλλοι σε ένα απόλυτα σοσιαλιστικό, εγώ πιστεύω ότι σε μια κοινωνία που έχει οικονομική ζωή 'και ευαισθησία μπορεί να εξασκηθεί πολύ καλή κοινωνική πολιτική.
Οι απόψεις μας είναι σεβαστές. Για παράδειγμα ο ν. 3305/2005 μιλάει για την ίση μεταχείριση στο χώρο εργασίας.
Ακολουθεί η Οδηγία της Ε.Ε., η οποία ακολουθεί τη νομοθεσία που προηγήθηκε στις Η.Π.Α. με τη νομοθεσία του 1992 και εκεί πέρα βλέπουμε την ορολογία ακριβώς αυτών που όλοι έχουμε πει. Δηλαδή, τι γίνεται εάν επιβληθεί έστω με ποσόστωση ή με αναγκαστική πρόσληψη ενός αναπήρου σε μια ιδιωτική επιχείρηση. Η νομοθεσία μιλάει για εύλογες προσαρμογές από τη μεριά του εργοδότη. Ο εργοδότης ανταποκρίνεται πολλές φορές με την αντίρρηση ότι υφίσταται δυσανάλογες δυσκολίες και πολλές φορές καταλήγουν στα δικαστήρια. Το ότι θα ψηφιστεί ένας νόμος δε σημαίνει ότι θα εφαρμοστεί άμεσα ή ότι θα γίνει απόλυτα αποδεκτός από τους εργοδότες και από την υπόλοιπη κοινωνία. Εάν για παράδειγμα κάποιο παιδί το ενδιαφέρει μία δουλειά και σε αυτή έχει μπει ένας ανάπηρος με ποσόστωση, κάποιος μπορεί να παραπονεθεί. Μετά μιλάνε για αντίθετες διακρίσεις, δηλαδή, για διακρίσεις κατά των υγειών, επειδή εργοδοτήθηκε και κάποιος ανάπηρος κάπου. Τα πράγματα είναι πολύ περίπλοκα. Εμείς εδώ ούτε δικαστήριο είμαστε ούτε εκτελεστική εξουσία. Μακάρι να μπορέσουμε όλοι να αναπτύξουμε σε ένα επίπεδο ικανοποιητικό την αντίληψη ότι το θέμα αυτό πρέπει να συζητηθεί.
Είναι η πρώτη φορά που στην Ελλάδα συζητείται σοβαρά το θέμα της αναπηρίας, σε φόρουμ θεσμικό όπως είναι η Βουλή. Επετειακά όλοι έχουμε παρατηρήσει ότι μια φορά κάθε χρόνο ακούγαμε κάτι για τους αναπήρους, όπως κάποια εξαγγελία από αναπηρικούς φορείς ή κάποιους δημοσιογράφους που περνούσαν στα πολύ ψιλά. Νομίζω ότι μόνο αν είμαστε αισιόδοξοι και δεν υποτιμούμε τη σημασία της παρέμβασης μας, θα είμαστε και πιο αποτελεσματικοί. Εάν έχω τοποθετηθεί κάπως, σε σημεία που θεωρώ πολύ σημαντικά να πω την άποψη μου, το έχω κάνει, γιατί έχοντας την εμπειρία της απολύτου αναπηρίας τύφλωσης από 3 ετών σε ποσοστό 100%, πιστεύω ότι έχω την υποχρέωση να μοιραστώ διάφορα πράγματα και με σας και με τους ανθρώπους που μας ακούνε από το κανάλι της Βουλής. Νομίζω ότι αυτό φωτίζει λιγάκι τα πράγματα, γιατί όποιος ακούει κάποιες τοποθετήσεις μόνο θεωρητικά μπορεί να αντιληφθεί τη μία άποψη τη μία στιγμή και την άλλη στιγμή την άλλη, με όλη την καλή πρόθεση. Λέγαμε άτομα με ειδικές ανάγκες και τώρα λέμε άτομα με αναπηρία. Το πώς αγγίζει η φράση, όμως, «το άτομο με αναπηρία» είναι πιο γρήγορα αντιληπτό από το ίδιο το άτομο. Ξεκαθαρίζω κάποια ορολογία αυτή τη στιγμή. Νομίζω ότι πρέπει να το κάνω γιατί αισθάνομαι ότι έτυχε να έχω τη γνώση αυτών των πραγμάτων, δυστυχώς, από πρώτο χέρι. Από κει και πέρα, όμως, κανένας συνάδελφος δεν έχει διακοπεί από το να εκφράσει πλήρως τις απόψεις του και να σταματάει εκείνος όταν θέλει. Πότε δε χρονομετρήσαμε τις παρεμβάσεις του καθενός.
Ως προς την ορολογία υπάρχουν μερικά σημεία που νομίζω ότι θα πρέπει να συζητήσουμε προς το τέλος, όταν θα έχουν τελειώσει οι εισηγήσεις. Γιατί, για παράδειγμα, πολλοί από το χώρο της αναπηρίας δεν τους αρέσει να αναφερόμαστε στους αναπήρους ως τα ΑΜΕΑ. Βέβαια, κυριολεκτικά είναι σωστό και νομικά είναι σωστό, γιατί τα ΑΜΕΑ πλέον μπορεί να σημαίνει άτομα με ειδικές ανάγκες. Όμως, το άρθρο «τα» το αισθανόμαστε λιγάκι υποτιμητικό, κάπως μας πάει στο ουδέτερο. Γι’ αυτό, ίσως, στη έκθεση μας, θα κάνω κάποια τοποθέτηση για να το εξηγήσω περισσότερο και θα υιοθετήσουμε μία φρασεολογία που να είναι και αισθητικά πιο αποδεκτή.
Για τη στιγμή αυτή τα πράγματα είναι πάρα πολύ περίπλοκα και κανείς μας δεν έχει έλλειψη επίγνωσης το πόσο περίπλοκα είναι. Εγώ το μόνο που έχω να σας πω είναι ότι υπάρχει ανάγκη για συνέχεια του έργου της Επιτροπής, δηλαδή, στα πλαίσια της Βουλής να υπάρχει μια Ειδική Μόνιμη Επιτροπή, η οποία τώρα που ξεκινήσαμε θα εξακολουθεί να παρακολουθεί αυτά τα θέματα. Επίσης, υπάρχει ανάγκη κεντρικού συντονισμού με κάποιο τρόπο. Παρόλο που μπορεί να μας πιάνει απόγνωση για το πόσα πολλά δεν έχουν γίνει, εγώ το θεωρώ αυτό πολύ ενθαρρυντικό. Σημαίνει ότι μερικοί από μας, ίσως, για πρώτη φορά έχουν από τόσο κοντά δει αυτά τα θέματα και είναι φυσικό να μας πνίγει αυτό το τόσο μεγάλο πρόβλημα. Από την άλλη μεριά, όμως, είναι αισιόδοξο ότι για πρώτη φορά πλέον συζητάμε αυτά τα θέματα με τόση αίσθηση ευθύνης και ενθουσιασμό για να βοηθήσουμε στην επίλυσή τους. Νομίζω, ότι αυτό πρέπει να κρατήσουμε, δηλαδή, ότι δεν είναι μάταιη η προσπάθειά μας και θέλω να πιστεύω ότι θα υπάρξει και συνέχεια και πρόοδος.